Oficjalnie został wprowadzony w trosce o zdrowie Polaków: miał sprawić, że będą pili mniej napojów słodzonych. Nieoficjalnie miał podreperować budżet państwa dzięki dodatkowym wpływom od producentów napojów. Ale coś poszło nie tak…
Jak informuje “Dziennik Gazeta Prawna”, podatek cukrowy przyniósł – wszedł w życie na początku 2021 roku – niespełna 1,5 mld zł. To sporo, jednak rząd liczył na co najmniej dwa razy tyle. Początkowo: bo z czasem, gdy spływały dane z kolejnych miesięcy, prognozy spadły do 2 mld zł. Ale jak się okazało, i tyle nie udało się uzyskać.
Podatek składa się z dwóch opłat: stałą płaci się w wysokości 50 gr od każdego litra napoju słodzonego i 10 gr za litr, jeśli napój zawiera kofeinę lub taurynę, a zmienną, wynoszącą 5 gr, za każdy gram powyżej 5 g cukru na 100 ml napoju. Jego efektem był pokaźny wzrost cen napojów słodzonych – a co za tym idzie, znaczący spadek spożycia tych napojów. Według wyliczeń “Dziennika Gazety Prawnej” od listopada 2019 do listopada 2020 Polacy wypili 7,5 mld litrów napojów bezalkoholowych i zapłacili za nie 16,4 mld zł. Ale już rok później w tym samym czasie tylko 7,1 mld litrów, za które jednak zapłacili aż 17,7 mld zł. Mimo spadku spożycia amatorzy słodzonych napojów i tak wydali na nie więcej niż rok temu.
Wydawałoby się więc, że cel rządu został osiągnięty: Polacy piją mniej napojów słodzonych, co jest korzystne dla zdrowia, a do budżetu spływają dodatkowe pieniądze z podatku cukrowego, co jest korzystne dla finansów państwa. Jednak zastanawiający jest fakt, że rząd nie chwali się tym sukcesem. Dlaczego? Pierwszym wytłumaczeniem, które przychodzi na myśl, jest fakt, że to jednak nie o zdrowie chodziło, a o wpływy do budżetu, które miały być na większym poziomie. Z tego punktu widzenia rzeczywiście nie jest to sukces i w związku z tym – nie ma się czym chwalić.
